ملاک دوستی با خدا، علی علیه السلام است ملاک دوستی با خدا، علی علیه السلام است

حکمت 45 – نهج البلاغه (دشتی)

متن عربی: لَوْ ضَرَبْتُ خَیْشُومَ الْمُؤْمِنِ بِسَیْفِی هَذَا عَلَى أَنْ یُبْغِضَنِی مَا أَبْغَضَنِی وَ لَوْ صَبَبْتُ الدُّنْیَا بِجَمَّاتِهَا عَلَى الْمُنَافِقِ عَلَى أَنْ یُحِبَّنِی مَا أَحَبَّنِی وَ ذَلِكَ أَنَّهُ قُضِیَ فَانْقَضَى عَلَى لِسَانِ النَّبِیِّ الْأُمِّیِّ أَنَّهُ قَالَ « یَا عَلِیُّ لَا یُبْغِضُكَ مُؤْمِنٌ وَ لَا یُحِبُّكَ مُنَافِق »

ترجمه: اگر با شمشیرم بر بینى مؤمن بزنم كه دشمن من شود، با من دشمنى نخواهد كرد، و اگر تمام دنیا را به منافق ببخشم تا مرا دوست بدارد، دوست من نخواهد شد و این بدان جهت است كه قضاى الهى جارى شد، و بر زبان پیامبر امّى گذشت كه فرمود: «اى على مؤمن تو را دشمن نگیرد، و منافق تو را دوست نخواهد داشت»

برخی گمان می کنند، ملاک رستگاری فقط اعمالی است که با دست و پا و چشم و گوش و زبان انجام می گیرد. اما جالب است بدانید در قرآن و روایات بر اعمال قلبی بیش از اعمال جوارحی تاکید شده است. به عنوان مثال ایمان یکی از اعمال قلبی است که لازمۀ پذیرش هر عمل جوارحی می باشد.

دوستی و دشمنی با دیگران، یکی از حالات قلبی ما انسان هاست که گاهی اراده ی ما در این دوستی و دشمنی نقش دارد یا لااقل در ایجاد زمینۀ آنها مؤثر است. در این مواقع دوست داشتن و دشمن داشتن از اعمال قلبی ما محسوب می شود. در مورد این عمل قلب احادیث زیادی در دین وارد شده است.

مهم ترین سؤالی که در مورد دوستی و دشمنی مطرح است؛ پرسش از ملاک آن است. پیغمبر اکرم صلی الله علیه و آله به یکی از اصحاب می فرمایند: «اى بنده خدا محبت و کینه ات براى خدا باشد و برای خدا ولایت و دوستی افراد را بپذیر و برای خدا با افراد دشمنى كن. هرگز كسى به دوستى و ولایت خداوند نمى رسد مگر این چنین باشد، و شخصى اگر چه نماز و روزه اش زیاد گردد، مزه ایمان را نخواهد چشید مگر این گونه قدم بردارد»

راوى از پیامبر پرسید: ای رسول خدا من از كجا بدانم كه دوستى و  دشمنى من براى خداست؟ دوست خدا كیست تا با او دوست باشم و دشمن خدا کیست تا با او دشمنى كنم؟ در این هنگام رسول خدا صلى اللَّه علیه و آله به طرف حضرت على علیه السّلام اشاره كردند و گفتند: این شخص را می بینی؟ گفت: آرى.

فرمودند: «دوست این دوست خداست، پس دوستش دار. دشمنش دشمن خداست، پس تو هم با او دشمن باش؛ دوست او را دوست داشته باش اگر چه قاتل پدرت و فرزندت باشد و دشمن او را دشمن بدار اگر چه پدرت یا فرزندت باشد».